Het gebruik van secundaire bouwmaterialen wordt door sommige gevestigde spelers in de bouwsector nog steeds als risicovol gezien in vergelijking met primaire (virgin) materialen. Standaard bouwverzekeringen en aansprakelijkheids­polissen zijn ontworpen voor nieuwe materialen, wat leidt tot onduidelijkheid—of op z’n minst een waargenomen dekkingskloof—bij het gebruik van hergebruikte componenten. Dit schrikt risicomijdende partijen af, ondanks de aanzienlijke potentiële voordelen:

Het hergebruik van bouwmaterialen in Europa kan naar schatting leiden tot een cumulatieve CO₂-reductie van 4,4 tot 12,6 megaton in de periode 2025–2050.¹

Daarnaast zullen aanstaande EU-regelgeving (zoals de EU Taxonomie-criteria voor hergebruik/gerecycled materiaal) en stadsinitiatieven (zoals Whole Life Carbon-drempelwaarden) de vraag naar secundaire materialen verder stimuleren. Dit onderstreept de dringende noodzaak van duidelijke risicobeheersingsstrategieën.

Ons onderzoek bevestigt dat de zogenoemde “verzekeringskwestie” bredere zorgen weerspiegelt die spelen in de gehele waardeketen, waaronder:

• Prestaties en falen: het inschatten van de resterende levensduur en kwaliteit van secundaire materialen, en het toewijzen van aansprakelijkheid bij gebreken of ondermaatse prestaties.

• Projectrisico’s: het beheersen van mogelijke vertragingen en kostenoverschrijdingen bij demontage, herconditionering of inkoop van hergebruikte materialen.

• Schade en aansprakelijkheid: het bepalen van de verantwoordelijkheid bij schade tijdens demontage, transport of herinstallatie.

• Betrouwbaarheid van de toeleveringsketen: het garanderen van tijdige beschikbaarheid van gespecificeerde hergebruikte materialen.

Vooruitstrevende bedrijven hebben praktische manieren gevonden om risicobeheersing te integreren in hun bedrijfsmodellen. Ze passen onder andere de volgende strategieën toe:

• Conservatief ontwerpen (overdimensioneren)
• Cascadering (downcycling)
• Eisen van uitgebreide documentatie
• Gebruik van gespecificeerde contractvormen (zoals Design, Build, Maintain, Operate (DBMO))
• Samenwerken met sterk geïntegreerde leveranciers die de volledige keten van bron tot installatie beheersen
  

Aanbieders zoals Cycle Up en Concular pakken risico’s actief aan door:

• Het leveren van herconditioneringsdiensten
• Het aanbieden van gedetailleerde documentatie
• Samenwerkingen met verzekeraars (zoals SMABTP, VHV, WTW) om uitgebreide garanties of productaansprakelijkheids­verzekeringen te bieden
  

Deze voorbeelden tonen aan dat verzekerbare oplossingen mogelijk zijn—maar nog niet de norm. Toch blijven veel reguliere bouwpartijen duidelijkheid eisen over het gebruik van risicobeperkende maatregelen waarmee zij vertrouwd zijn en die aansluiten bij hun bestaande werkwijzen: verzekering. Dit wijst op een blijvende, cruciale rol voor verzekeraars om werkelijke of vermeende risico’s weg te nemen en het gebruik van secundaire bouwmaterialen te acceptabeler te maken, nu de markt zich ontwikkelt en rendabele businesscases ontstaan.

Over de Circular Buildings Coalition

De Circular Buildings Coalition (CBC) is een samenwerkingsverband dat zich inzet voor het versnellen van de overgang naar een circulaire gebouwde omgeving in Europa. De CBC verenigt sleutelspelers uit de bouwsector om belemmeringen te overwinnen en duurzame praktijken te bevorderen.

De oprichters van de coalitie zijn onder meer: Metabolic, Circle Economy, World Green Building Council (WorldGBC), World Business Council for Sustainable Development (WBCSD), de Ellen MacArthur Foundation en Arup.

De CBC richt zich op het aanpakken van systeemuitdagingen die circulariteit in de bouw in de weg staan, met nadruk op:

• Financieringsmechanismen: het ontwikkelen van tools en modellen om financiering te heroriënteren richting circulair bouwen, met als doel de financiële sector tot een drijvende kracht in de transitie te maken.

• Eigendomsmodellen: het identificeren en bevorderen van eigendomsstructuren die circulair ontwerp en langetermijnwaarde in de gebouwde omgeving ondersteunen.

• Marktdynamiek: het faciliteren van de integratie van circulaire materialen in de bouw door vraag en aanbod te koppelen, infrastructuur te ontwikkelen en een mentaliteitsverandering bij belanghebbenden te stimuleren.
  

Als onderdeel van haar initiatieven lanceerde de CBC in 2025 een open oproep voor "Blueprint Projects", waarbij tot €70.000 aan financiering beschikbaar werd gesteld om circulaire oplossingen op te schalen.. Met deze inspanningen wil de CBC bewezen oplossingen versterken en de overgang naar een circulaire gebouwde omgeving in Europa versnellen.

Door deze structurele uitdagingen aan te pakken, beoogt de CBC de bouwsector te transformeren tot een meer duurzame en grondstofefficiënte industrie.